11. Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Cevapları sayfa 81-92

Posted on
  • 21 Aralık 2012 Cuma
  • by
  • çalışma kitabı cevapları
  • in
  • Etiketler:

  • 11. Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Cevapları sayfa 81-92
    DİL VE ANLATIM - 11. SINIF DİL VE ANLATIM
    Gezi yazılarının Türk ve dünya edebiyatındaki tarihî gelişimini araştırınız.
    Gezi yazılarının Türk ve dünya edebiyatlarındaki tarihi gelişimi
    Gezginlerin gezip gördükleri yerlerle ilgili izlenimlerini anlatmalarının amacı neler olabilir?
    Gezginler, gezip gördükleri yerlerin doğal ve tarihi güzelliklerini, kültürel özelliklerini okuyucuyla paylaşmak istedikleri için gezi yazısı yazarlar.
    SAYFA 86
    1. ETKİNLİK
    Sınıfa getirdiğiniz gezi yazılarından birkaç tanesini okuyunuz. Getirdiğiniz metinlerin yazılış amaçları, dil-anlatım ve şekil özellikleri hakkında tartışarak gezi yazılarının ortak özelliklerini belirleyiniz. Bu özellikleri sınıf tahtasına yazınız.

    Gezi türü ve özellikleri ile ilgili linkler
    http://www.sorucenneti.net/siir-bilgisi-duz-yazi-turleri/gezi-turu-ve-ozellikleri-2.html
    http://www.sorucenneti.net/siir-bilgisi-duz-yazi-turleri/gezi-turu-ve-ozellikleri.html
    Gezi yazıları kişisel hayatı konu edinen öğretici metinlerdendir.
    Gezi yazılarında hangi anlatım biçimleri kullanılır?
    Gezi yazılarında açıklayıcı anlatım, öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım kullanılır. Bunların dışında tartışmacı anlatıma yer verilebilir. Ayrıca okuyucuya değişikliği gösterebilmek için örnekleme, tanık gösterme, karşılaştırma gibi düşünceyi geliştirme yollarına başvurulabilir.
    2. ETKİNLİK
    “Küçük Tibet Ladakh” adlı gezi yazısında yazarın Ladakh ile ilgili gözlemleri ve izlenimleri nelerdir?

    Yazarın Ladakh ile ilgili izlenimleri:

    •    Ladakh deniz seviyesinden 3500 metre yüksekliktedir. Burada oksijen az olduğu için şiddetli baş ağrıları yaşanabilir.

    •    Ladakh, Tibet kökenli göçebelerin ilk yurtlarındandır. Bu nedenle bütün dünyada “Küçük Tibet” olarak bilinir. Dünyanın en yüksek karayolu geçitleri burada yer alır.

    •    Ladakhlı erkek ve kadınlar, taşların gizemli olduğuna inanırlar. Burada Budizm inancı yaygındır.

    •    Yazar, Turkuaz taşı veya lacivert taş olarak bilinen taşların kaynağını görmek amacıyla Ladakh'a gitmiştir.

    3. ETKİNLİK
    Yazarın Ladakh'a gitme nedenini belirtiniz. Metinde Ladakh'ın üzerinde en çok durulan özelliği nedir? Bunun metnin yazılış amacıyla ilişkisini açıklayınız.
    Yazar, Ladakh'a oradaki değerli taşları incelemek (Turkuaz taşı veya lacivert taş), Ladakh'taki insanların bu taşlarla ilgili inanış ve geleneklerini yakından görmek amacıyla gitmiştir.
    4. ETKİNLİK
    “Ladakh-Brokpa Kabilesi” adlı metinde Ladakh ile ilgili üzerinde en çok durulan konu nedir? Yazarın ele aldığı konu ile Ladakh'a gidiş amacı örtüşmekte midir? Düşüncelerinizi açıklayınız.
    Ladakh'ın nasıl bir yer olduğu, insnaların inanışları ele alınıyor. Ladakhlı kadınların oldukça hoşgörülü ve misafirperver olduğu belirtiliyor. Yazarın Ladakh’a gidiş amacı Ladakhlı kadınları (çiçek kadınları) yakından incelemek, onlar hakkında bilgi toplamaktır. Bu yönden yazarın ele aldığı konu ile Ladakh’a gidiş amacı örtüşmektedir.

    5. ETKİNLİK
    Aynı yeri konu alan “Ladakh-Brokpa Kabilesi” ve “Küçük Tibet Ladakh” adlı gezi yazılarında yazarların ortak gözlem ve izlenimleri nelerdir?
    Yazarların ortak gözlem ve izlenimleri:
    •    Ladakh çok yüksek bir tepededir.

    •    Bu bölgeye gelen yabancılarda yüksekliğe bağlı olarak şiddetli baş ağrısı ve halsizlik görülür.

    •    Ladakhlılar Budisttir.

    •    Küçükbaş hayvancılık başlıca geçim kaynağıdır.

    •    Çay önemli bir içecektir.

    •    Doğaya ait unsurların manevi bir güç ve uğur getirdiğine inanılır (turkuaz taşı ve çiçekler).

    6. ETKİNLİK
    “Küçük Tibet Ladakh” ve “Ladakh-Brokpa Kabilesi” adlı metinlerde yazarların aynı yerle ilgili farklı gözlem ve izlenimlerini belirleyiniz. Metinler arasındaki farklılığın hangi nedenlerden kaynaklanabileceğini tartışınız. Ulaştığınız sonuçları açıklayınız.

    “Küçük Tibet Ladakh” metni ile “Ladakh Brokpa Kabilesi” metni aynı bölgede yapılan gezilerin gözlem ve izlenimlerini farklı kişiler tarafından aktaran yazılardır. Yazarların buraya geliş amaçları farklıdır.
    Özcan Yüksek daha çok dağlık kesimlere, Budist saraylara ve kiliselere, Ladakh çobanlarına yer verir.
    Meltem İnan ise genellikle Ladakh kadınlarını anlatır.
    Özcan Yüksek Ladakh gezisini maddi bir araştırma amacıyla yapmıştır.  Meltem inan ise kültürel bir amaçla yapmıştır.

    7. ETKİNLİK
    Sınıfça yaptığınız geziyle ilgili gözlem ve izlenimlerinizi anlatınız. Gözlem ve izlenimleriniz arasında farklılıklar olup olmadığını belirleyiniz. Kişisel seçiciliğinizin gözlem ve izlenimleriniz üzerinde etkili olup olmadığını belirtiniz.
    8. ETKİNLİK
    “Gizemli ve yüksek topraklara geliş amacım, değerli taşların gizemlerinin kaynağına bir yolculuk yapmak aslında. Leh kentinin sokaklarında, çobanlarda, çadırların içinde ya da başka yerde, özellikle kadınların gerdanlarında en çok gördüğüm renk Turkuaz. AvrupalIların la-pis lazuli dediği, bizde lacivert taşı olarak da bilinen yarı değerli Turkuaz taşının rengi. Aslında bir mineral değil sodalı ya da bizde ottaş veya pirit diye bilinen kimi boyayıcı kristallerle muhteşem rengini kazanmış bir taş.”

    •    “Küçük Tibet Ladakh” adlı metinden alınan yukarıdaki paragrafta tanımlama yapılan cümleleri gösteriniz. İncelediğiniz gezi yazılarında tanım cümlelerine yer verilmesinin nedenlerini belirtiniz.
    Metindeki tanımlama cümlesi şudur:

    AvrupalIların lapis lazuli dediği, bizde lacivert taşı olarak da bilinen yarı değerli Turkuaz taşının rengi. Aslında bir mineral değil sodalı ya da bizde ottaş veya pirit diye bilinen kimi boyacıyı kristallerle muhteşem rengini kazanmış bir taş.”
    Gezi yazıları öğretici metinlerdendir. Öğretici metinlerde okuyucunun bilgi edinmesi için tanımlamalara başvurulabilir.
    9. ETKİNLİK
    •    “Ladakh-Brokpa Kabilesi” ve “Küçük Tibet Ladakh” adlı gezi yazılarından alınan aşağıdaki bölümlerde ağırlıklı olarak hangi anlatım türlerinin kullanıldığını belirtiniz.
    Metinler
    Metinlerden Alınan Parçalar
    Anlatım Türü
    Küçük
    Tibet Ladakh
    Ladakh, Tibet kökenli gezgin göçebelerin ilk yurtlarından biriydi. Bu yüzden bütün dünya­da Küçük Tibet olarak da bilinir. Dünyanın en yüksek birinci ve ikinci kara yolu geçidinin bulunduğu yer Ladakh. Bir zamanlar Tibet Platosu üzerinde, Baltistan ve Aksay Çin’in de içinde yer aldığı Budist bir krallıktı. Bugün Baltistan, Pakistan sınırları içinde kalmış, Aksay Çin ise Çin’in sınırları içerisinde. Aksay sözcüğünün Türkçe olabileceğini tahmin etmek güç değil. Ak geçit anlamına geliyor. Say sözcüğü Anadolu’da, Toroslar’da yaşıyor. Aksay Çin’in en büyük nehrinin adı da Karakuş (Kartalın Orta Asya’daki adı.).
    Açıklayıcı
    Anlatım
     
    Biz İndus diyoruz ama Tibetliler Singe Kabab diyor yani Aslan Ağzı. Kaynağı pek uzak değil, Tibet topraklarında. Artık yükseliyoruz. Yükselmek kıvranmaktır. Yol kıvrımlaşıyor. Daralıyor. Bazen çıkışımız, inişe dönüşüyor. Bayağı bir inişe. Ama yanımızdan akan ince dere ters yönde, şimdi yokuş yukarı akmaya devam ediyor, tavrını değiştirmiyor. Ve ok­yanusu çekilmiş yamaçlar solumda, oluk oluyor. Rüzgârdan çok suyun marifeti gibi gö­züküyor.
    Öyküleyici
    Anlatım,
    Betimleyici
    Anlatım
     
    Brokpalar bu bölgeye bin yıl önce Karakurum Dağları’ndan göç ederek yerleşmiş. Gil- gitlerin torunları olan bu kavim, Tibet Budizm’ine inanıyor. Zaten o nedenle Budistlerin çevirdiği dua çemberlerine, burada da rastlamak mümkün ya da cenaze törenlerine bir göz attığınızda, bunların tipik bir Budist cenazesi olduğunu hemen anlayabilirsiniz. Me­zarlıklar, bizim bildiğimiz mezarlardan değil, ölüler gömülmüyor, yakılıyor.
    Açıklayıcı
    Anlatım
    Öyküleyici
    Anlatım
    Ladakh  Brokpa
    Kabilesi
    Sabahleyin, erkenden uyanıp arabayı yüklüyoruz. Eşyalarımızı koymak için çok fazla yer yok çünkü şoförümüz Tsering, benzini de yanında götürüyor ve yakıtla dolu bidonlar oldukça fazla yer kaplamış. Anlaşılan gideceğimiz mesafe oldukça uzak ve yolda tek bir benzinci bile yok. Yanımızda götürmeyi planladığımız eşyalardan bir kısmını otelde bırakıyor ve yola çıkıyoruz. Yol boyunca tek bir ağaç ve tek bir insana bile rastlamıyoruz neredeyse.
    Öyküleyici
    Anlatım
    Betimleyici
    Anlatım
    • “Küçük Tibet Ladakh” ve “Ladakh-Brakpa Kabilesi” adlı metinlerde bunlardan farklı anlatım türlerinin kullanılıp kullanılmadığını tespit ediniz. Gezi yazılarında öyküleyici, betimleyici ve açıklayıcı anlatımların rolünü belirtiniz.
    10. ETKİNLİK
    “Küçük Tibet Ladakh” ve “Ladakh Brokpa Kabilesi” adlı gezi yazılarında Ladakh'ın coğrafi, tarihî ve kültürel özellikleri vb. hakkında neler öğrendiniz? Bu bilgilerin okuyucuya nasıl yararlar sağlayabileceğini tartışınız. Ulaştığınız sonuçları liste hâlinde tahtaya yazınız.
    Metinlerden Ladakh’ın coğrafi, tarihi ve kültürel özellikleri hakkında öğrendiklerimiz:

    •    Ladakh Himalaya Dağları’nın güneyinde, Hindistan ile Çin arasında bir bölgedir.

    •    Denizden yüksekliği yaklaşık 4000 metredir.

    •    Kuraktır ve bozkır bitki örtüsüne sahiptir.

    •    Yüksekliğinden dolayı kış mevsiminde -40 dereceye varan soğuklar yaşanır.

    •    Küçükbaş hayvancılık yaygındır. Paşmina keçisi meşhurdur.

    •    Kadınlar ve erkekler başlarına, kıyafetlerine çeşitli taşlar, çiçekler takarlar; birçok doğal unsur manevi bir değer taşır.

    •    Kadınlar ve erkekler süslemecilik ve dokumacılıkta oldukça beceriklidir.

    •    Çay ve keçi sütü en yaygın içeceklerdir.

    •    Halk Budisttir. Birçok tepeye Budizm’in bayrakları asılmıştır.

    11. ETKİNLİK
    Okuduğunuz gezi yazıları sizde, bu yerleri gezip görme isteği uyandırdı mı? Düşüncelerinizi nedenleriyle açıklayınız.

    12. ETKİNLİK
    Gezmeyi düşündüğünüz bir yere gitmeden önce o yeri tanıtan bir gezi yazısını okumanız veya bölgenin özelliklerini önceden araştırmanız size nasıl yararlar sağlar? Verdiğiniz cevapları da dikkate alarak gezi yazılarının okuyucu üzerinde etkili olup olmayacağını belirtiniz.
    Gezmeyi düşündüğümüz bir yere gitmeden önce o yeri tanıtan bir gezi yazısını okumamız veya bölgenin özelliklerini önceden araştırmamız, o yeri daha iyi tanımamızı sağlar. Gideceğimiz yerle ilgil bilgi sahibi oluruz ve gezimizi bilinçli bir şekilde yaparız. Bir bölgenin tarihi, kültürel özelliklerini araştırmakla, o yöreiyi tanıtan gezi yazılarıyla öğreniriz.

    13. ETKİNLİK
    Gezi yazılarının yazılış amaçlarını da dikkate alarak incelediğiniz metinlerde dilin hangi işlevde kullanıldığını belirtiniz.
    Dil göndergesel işlevde kullanılmıştır.
    14. ETKİNLİK
    İncelediğiniz metinlerden ve yaptığınız etkinliklerden hareketle gezi yazılarının özelliklerini aşağıda verilen alana yazınız.

    GEZİ YAZILARININ ÖZELLİKLERİ
    http://www.sorucenneti.net/siir-bilgisi-duz-yazi-turleri/gezi-turu-ve-ozellikleri-2.html
    http://www.sorucenneti.net/siir-bilgisi-duz-yazi-turleri/gezi-turu-ve-ozellikleri.html
    Gezi yazıları kişisel hayatı konu edinen öğretici metinlerdendir.
    Gezi yazılarında hangi anlatım biçimleri kullanılır?
    Gezi yazılarında açıklayıcı anlatım, öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım kullanılır. Bunların dışında tartışmacı anlatıma yer verilebilir. Ayrıca okuyucuya değişikliği gösterebilmek için örnekleme, tanık gösterme, karşılaştırma gibi düşünceyi geliştirme yollarına başvurulabilir.
    15. ETKİNLİK
    İncelediğiniz gezi yazılarını anlatım özellikleri, yazılış amaçları, kullanılan anlatım türleri, dilin işlevi ve tür özellikleri yönünden anı türüyle karşılaştırınız. Benzer ve farklı yönlerini belirtiniz.
    http://www.sorucenneti.net/11-sinif-dil-ve-anlatim/gezi-yazilariyla-ani-turunun-karsilastirilmasi.html
    ANLAMA YORUMLAMA
    1.    Ürgüp bölgesiyle ilgili bulabildiğiniz gezi yazılarını sınıfta okuyunuz. Sınıfa getirdiğiniz belgesel filmi izleyiniz. Okuduğunuz gezi yazıları ile izlediğiniz belgeseli anlatım yönünden karşılaştırınız. Hangisinde nesnel anlatımın ağırlıklı olarak kullanıldığını belirtiniz.

    2.    Ürgüp bölgesiyle ilgili araştırmayı sınıfınızda sununuz. Ürgüp'le ilgili izlediğiniz belgesel film ve okuduğunuz gezi yazılarında anlatılanların, araştırdığınız bilgilerle örtüşüp örtüş-mediğini söyleyiniz.

    3.    Düzenlediğiniz gezi sırasında tuttuğunuz notlardan yararlanarak bir gezi yazısı yazınız.

    4.    “Küçük Tibet Ladahk” adlı metni yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımından incelemek amacıyla sınıfınızda on grup oluşturunuz. Gruplar arasında aşağıda verilen görev dağılımı yapınız. “Küçük Tibet Ladahk” adlı metni belirlenen görev açsından inceleyiniz. İncelemelerinizi tamamladıktan sonra grup sözcüleriniz aracılığıyla yaptığınız çalışmaları sırasıyla sınıfınızda sununuz.

    1.    grup: Özel isimler ve yazılışı
    Kafkaslar, Himalayalar, Hindukuşlar (özel adlara gelen çokluk eki bir millet veya coğrafi bir yer adı yapıyorsa bitişik yazılır.)

    Müslüman, Budist (Din ve inanç adları özel ad sayılır.)

    Güney Tibet, Orta Asya, Güney Amerika (Özel ada bağlı olan yön adları da özel ad sayılır.)

    Mücevher Yolu, Kokça Nehri, Elmas Vadisi ... (Özel ada bağlı coğrafi yer adları da özel ad sayılır.)

    Tibetli, Ladakhlı (Mensubiyet bildiren -li yapım eki özel ada bitişik yazılır ve bu ekten sonra getirilen çekim ekleri de bitişik yazılır. Tibetliler, Ladakhlıyı gibi)

    Tibetçe, Latince, Farsça, Arapça (Dil adları özel addır.)

    Sey Sarayı, Tiksey Manastırı (Yapı adları özel ad sayılır.)

    Küçük Tibet (özel adla birlikte söylenen sıfatlar da özel ad sayılır.)


    2.    grup: Birleşik kelimelerin yazılışı
    Birleşik
    Ad
    Bileşik Fiil
     
    Kurallı Bileşik Fiil
    Yardımcı Fiille Kurulan Bileşik Fiil
    Deyimlerle kurulan bileşik fiil
    sıradağ
    birkaç

    yapılabiliyor
    gelebilir
    olabilir
    anlayabiliyorsunuz
    beklenebileceği
    zannederek
    tarif etmek yer almak farkında olmak teşekkür etmek şahit olmak sohbet etmek
    yola çık­mak
    iyi gelmek
    izin almak
    huzura er­mek


    3.    grup: Noktalama işaretlerinin kullanıldığı yerler


    4.    grup: Sayılar, tarihler, soru eki, bağlaçlar ve edatların yazılışı
    Sayılar: 50 yıl, 3 bin 500 metre, 3 bin 800 metre, 1000 metre, 7. Yüzyıl, 10 yıl, 5 bin 325 metre, 4 bin metre, saat 06.00’da, 60 kilometre...

    Tarihler: 7. Yüzyıl

    Bağlaçlar ve Edatlar: de, ile, ve, ama, çünkü, kadar, için, gibi, daha, diye, göre, üzere...


    5.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık (1, 2, 3 ve 4 paragraflar incelenecek.)

    6.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık (5, 6, 7 ve 8 paragraflar incelenecek.)

    7.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık (9,10,11 ve 12 paragraflar incelenecek.)

    8.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık (13,14,15 ve 16 paragraflar incelenecek.)

    9.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık (17,18,19 ve 20 paragraflar incelenecek.)

    10.    grup: Bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık ( 21, 22, 23, 24 ve 25 paragraflar incelenecek.)

    5.    Dörder kişilik gruplar oluşturunuz. Grup arkadaşlarınızın yazdığı metinleri sırasıyla yazım, noktalama, bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık bakımından 4. soruda yaptığınız çalışmaları da dikkate alarak inceleyiniz. İncelediğiniz metinlerde yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık hataları bulunup bulunmadığını belirleyiniz. Çalışma sonunda arkadaşlarınızın öğrenci ürün dosyanızda bulunan raporları da inceleyerek onların hangi konularda ilerleme kaydettikleri, hangi konularda hata yapmaya devam ettiklerini bir rapor halinde A4 kâğıdına yazınız. Yazdığınız gezi yazısını ve metninizle ilgili hazırlanan raporu öğretmeninizin değerlendirmesi amacıyla öğrenci ürün dosyanızda saklayınız.

    KEFKEN ADASI

    Kocaeli'nin Kandıra ilçesine 20 kilometre uzaklıktaki Kefken yerleşimi açıklarındaki Kefken Adası'mn yüzölçümü 0.11 kilometrekare, kıyı uzunluğu 1.7 kilometre.

    Balıkçıların uğrak yeri olan adada iki uzun dalgakıranın tekneleri dalgalardan koruduğu büyük bir liman var.

    Karadeniz'de kötü hava koşullarında çaresiz kalan gemiler için ideal bir sığınak olan limanı balıkçılar da kullanıyor. Kefken Adası amatör sualtı avcılarının da uğrak yeri.
    Cenevizlilerden kalma kale surları ile Roma ve Bizans dönemlerinden kalma mimari öğelerin yanı sıra birçok antik su kuyusunun bulunduğu Kefken Adası 1. derece tarihî sit alanı.

    Çam ağaçlarıyla yeşil bir görünüme sahip adada 1800'lü yıllarda kurulan bir de deniz feneri var. Kefken Adası'nın nüfusu her ne kadar deniz feneri ve salı il güvenliği görevlilerinden oluşsa da Türkiye'nin Karadeniz'deki üzerinde yerleşim olan tek adası.

    Kefken Adası 2000'li yılların başında ilginç bir haberle basına konu olunca adı duyuldu. Kefkenli amatör telsizcilerin telsiz anonslarıyla Kefken Adası'nı dünyaya tanıtma çabaları meyvesini verdi ve ada "Dünya Adalar Birliği Merkezi"nce Asya ülkelerindeki 159. ada olarak tescil edildi.

    Kefken'in Cebeci köyü sahilinden tekne ile yaklaşık beş dakikada ulaşılabilen adada denize girilebilecek pek çok koy olmasına karşın turistik bir etkinlik ya da düzenli bir tekne ulaşımı yok.

    Hazırlayan: İbrahim Başbuğ Türkiye Adalar Atlası

    6.    “Kefken Adası” adlı metni okuyup verilen fotoğrafları inceleyiniz. Yukarıdaki metinde verilen bilgilere kendi izlenimlerinizi de katarak gezi yazısı türünde bir metin oluşturunuz.

    7.    “Küçük Tibet Ladakh” adlı gezi yazısından hareketle kısa bir öykü kurgulayarak yazınız. Yazdığınız metinleri sınıfınızda okuyunuz.
    11. Sınıf, Dil, ve, Anlatım, Ders, Kitabı, Cevapları, sayfa, 81-92

    0 yorum:

    Yorum Gönder

     
    Copyright (c) 2010 aygunhoca
    Sponsored by : Çalışma Kitabı